#नवरात्रीनिमित्त नवरंग
©®सीए संगीता मेहता पुणे मधुमक्षिका
संकलित माहिती .. जांभळा
———————————
जांभळा रंग सामान्यतः अध्यात्म आणि सर्जनशीलतेशी जोडलेला असतो. यात एक गूढ गुणवत्ता आहे जी कल्पनाशक्तीला आकर्षित करते आणि जादू आणि आश्चर्याच्या भावनांना प्रेरित करते.
इतिहास
———-
होमरच्या “इलियड” आणि व्हर्जिलच्या “एनिड” मध्ये उल्लेख केला गेला. अलेक्झांडर दग्रेट आणि इजिप्तचे राजे देखील प्रसिद्ध टायरियन जांभळ्या रंगाचे वस्त्र परिधान केलेले. १९५३ मध्ये राज्याभिषेक बकिंगहॅम पॅपला परतताना राणी एलिझाबेथ II ने परिधान केलेले. पर्पल रोब ऑफ इस्टेट जांभळा हा पसंतीचा रंग होता. .
निर्मिती
——–
पंधराव्या शतकाच्या पूर्वार्धात प्राचीन फिनिशिया (सध्याचे लेबनॉन) च्या किनाऱ्यावरील दोन शहरे सिडॉन आणि टायर येथील नागरिक काटेरी डाई-म्युरेक्स नावाच्या समुद्री गोगलगायीपासून जांभळा रंग तयार करत होते .टायरियन जांभळा रंग खूप महाग होता कारण तो बनवणे कठीण होते . डायचा स्त्रोत भूमध्य समुद्रात सापडलेल्या शिकारी समुद्री गोगलगायांमुळे तयार होणारा श्लेष्मा होता. प्रथम, समुद्री गोगलगाय कापणी करावी लागली.
सध्या जांभळा रंग कोशिनियल कीटकांपासून बनविला जातो. त्यामध्ये कार्मिनिक ऍसिड असते, एक किरमिजी रंगाची छटा, जेव्हा अल्कधर्मी पदार्थ मिश्रणाची पीएच पातळी वाढवतात तेव्हा ते जांभळे होते.
राजेशाही थाट
—————–
जेव्हा तुम्ही “जांभळ्यासाठी जन्मले” हे वाक्य ऐकता तेव्हा तुमच्या मनात काय येते? बहुतेक लोक कदाचित राजेशाहीचा विचार करतील.
जांभळा रंग प्राचीन काळापासून रॉयल्टीशी संबंधित आहे, मोठ्या प्रमाणात कारण म्युरेक्स शेलफिशवर आधारित टायरियन पर्पल डाई (उर्फ रॉयल पर्पल किंवा इम्पीरियल जांभळा), कांस्ययुगात टायरच्या फोनिशियन शहराने उत्पादित केला होता, ते बनवणे खूप महाग होते. आणि अशा प्रकारे फक्त श्रीमंत वर्ग, ज्यात खानदानी लोकांचा समावेश होता, ते ते घेऊ शकत होते. त्याचा आकर्षक रंग आणि लुप्त होण्याच्या प्रतिकारामुळे टायरियन जांभळ्या रंगाने रंगवलेले कपडे अत्यंत इष्ट होते आणि प्राचीन रोमन लोकांनी शाही अधिकार आणि दर्जाचे प्रतीक म्हणून जांभळा रंग स्वीकारला. सिनेटर्सचे टोगा जांभळ्या रंगात ट्रिम केलेले होते आणि सेन्सॉरच्या शक्तिशाली कार्यालयात असलेल्या व्यक्तीने पूर्णपणे जांभळा टोगा परिधान केला होता. कोणते सिनेटर्स अजूनही पदासाठी पात्र आहेत आणि रोमच्या प्रमुख नागरिकांच्या यादीत कोण असावे आणि नाही हे ठरवणे हे सेन्सॉरचे काम होते.
जांभळा रंग केवळ कपड्यांसाठी एक स्टेटस सिम्बॉल म्हणून राखून ठेवला गेला नाही तर रोमन स्मारके आणि इमारतींमध्ये देखील वापरला गेला. “इम्पीरियल पोर्फीरी” हा एक आग्नेय खडक आहे ज्यामध्ये हेमॅटाइट आणि मँगनीज-असर असलेले खनिज पायमोनटाइट आहे ज्यामुळे त्याचा रंग टायरियन जांभळ्या रंगासारखा आहे. पोर्फीरी (ग्रीक म्हणजे जांभळा) ची कडकपणा दहा पैकी सात मोहस स्केलवर आहे, स्टील किंवा क्वार्ट्जशी तुलना करता, ज्यामुळे ते कोरीव कामासाठी अतिशय योग्य होते. ते कापण्यासाठी खूप मजबूत, चांगल्या स्वभावाचे पोलाद घेतले आणि कटिंगमध्ये कोणत्याही मोठ्या प्रमाणात अचूकता प्राप्त करणे खूप आव्हानात्मक होते. रोमन लोकांनी या कामासाठी पुरेसे स्टील विकसित केले, परंतु मध्ययुगात ही प्रक्रिया नष्ट झाली, रोमन पोर्फरी कलाकृती केवळ सीझरचेच नव्हे तर रोमच्या महान तांत्रिक यशांचे प्रतीक बनले.
इम्पीरियल पोर्फीरी दुर्मिळ आणि महाग होती कारण ती १८ एडी मध्ये रोमन लीजिओनेयर कैयस कोमिनियसने इजिप्तच्या दूरच्या पूर्व वाळवंटात शोधून काढलेल्या केवळ एका खदानीतून आली होती, जी लाल समुद्राजवळ मॉन्स पोर्फायराइट्स म्हणून ओळखली जाते. प्राचीन काळी जड पोर्फीरीचे मोठे ब्लॉक्स काढणे आणि नंतर ते जहाजाने इजिप्त ते रोमपर्यंत नेण्याची कल्पना तुम्ही करू शकता का? नीरो, ट्राजन आणि हॅड्रिअनच्या काळात, रोम आणि कॉन्स्टँटिनोपल या दोन्ही ठिकाणी रॉक मोठ्या प्रमाणात आयात केला गेला आणि त्यांचा पुतळा, स्मारके, स्तंभ आणि सारकोफगीमध्ये वापर केला गेला. कॉन्स्टँटिनोपलच्या ग्रेट पॅलेसमधील एक मुक्त-स्थायी मंडप पूर्णपणे जांभळ्या इम्पीरियल पोर्फरीने परिधान केलेला होता आणि ही खोली होती जिथे सम्राज्ञी जन्म देणार होती. आत्तापर्यंत तुम्ही असा अंदाज लावला असेल की “बॉर्न टू द पर्पल” हा वाक्यांश जांभळ्या रंगाच्या पोर्फीरी चेंबरचा संदर्भ देत होता जिथे राजकुमार आणि राजकन्या जन्मल्या होत्या.
मन: रंग व तरंग
——————-
जांभळा हे निळ्या आणि लाल रंगाचे मिश्रण आहे . त्याचा हेक्स कोड #A020F0 आहे. जांभळ्यामध्ये दोन प्राथमिक रंगांच्या प्रमाणात अवलंबून व्हायोलेट आणि ॲमेथिस्ट सारख्या अनेक भिन्नता आहेत. जांभळ्या रंगात लाल रंगाचे उत्तेजित होणे आणि निळ्या रंगाचे शांत करणारे गुणधर्म असतात.एकेकाळचा शाही रंग म्हणून, जांभळा शहाणपण, शक्ती, अध्यात्म, लक्झरी, संपत्ती आणि कुलीनता यांचे प्रतीक आहे . ते लाल आणि निळ्या दरम्यान असल्याने, जांभळा लाल रंगाची शक्ती आणि निळ्याची स्थिरता यांच्या संयोजनासाठी ओळखला जातो. जांभळा रंग देखील स्वातंत्र्य आणि सन्मानाचे प्रतीक आहे.निळा नवकल्पना आणि लाल रंग नवचैतन्य यांची सरमिसळ म्हणजे राजेशाही थाटाचा जांभळा रंग .
या रंगाचा शरीर, मन बुद्धी आणि आत्मा या साऱ्यांवर खोल प्रभाव पडतो. प्रामुख्याने आध्यात्मिक प्रगती, कल्पनाशक्तीला चालना, संवेदनशीलता, सामर्थ्य, कुलीनता, विपुलता, समृद्धी आणि लक्झरी यांचे प्रतीक आहे. विद्वत्ता, सन्मान, स्वातंत्र्य, उत्कटता, परिपूर्णता, चैतन्य, ज्ञान, रहस्य आणि जादूशी संबंधित आहे. जांभळा रंग आवडणारे लोक शोधक वृत्तीचे, नवीन गोष्टी शिकण्यासाठी उत्साही. मानवतावादी, नि:स्वार्थी, शांतताप्रिय, समाधानी, प्रयत्नवादी, आध्यत्मिक, दूरदर्शी असतात. लाल रंग हा सर्वात जास्त लक्षवेधी त्याच्या खालोखाल येतो तो जांभळा. लहान मुले, किशोर वयाची मुले लाल रंगानंतर जांभळ्या रंगाकडेच आकर्षिली जातात. व्हायलेट हा रंग गुलाबी रंगाप्रमाणे महिलांना जास्त आवडतो. जांभळ्या रंगाच्या अतिवापरामुळे चिडचिडेपणा, अधीरपणा आणि अहंकार, गर्व आणि हा रंग वापरलाच नाही (अभाव असेल) तर अपरिपक्वता, शक्तिहीनता, नकारात्मकता आणि औदासीनता उत्पन्न होते.
जांभळा रंगाचा वापर मज्जातंतू विकार, निद्रानाश, औदासीन्य, मायग्रेन, तणाव, डोकेदुखी, फीट येणे अशा आजारात औषधाबरोबर करावा. भरकटल्यासारखे वाटणे, आयुष्यातले ध्येयच हरवले आहे किंवा ध्येयाप्रती हवे तेवढे कष्ट देता न येणे अशा मनस्थितीत जांभळा रंग प्रेरणा देतो, प्रोत्साहित नक्कीच करतो.
इंटिरिअर
———–
डिझाईनमध्ये, गडद जांभळे एक अर्थ संपत्ती आणि लक्झरी आहेत.
जांभळा हा असा स्टँडआऊट रंग आहे की त्याच्या आजूबाजूला डेकोर स्कीम तयार करणे समस्याप्रधान छटासारखे वाटू शकते.
प्रत्यक्षात, जांभळ्यासह जाणारे रंग काळा, नेव्ही ब्लू, पांढरा आणि धातूसह शेड्सचा स्पेक्ट्रम पसरवतात. सोनेरी, तांबे आणि पिवळे असे रंग आहेत जे गडद जांभळ्यासह जातात, शाही वातावरण देतात.
काळ्या जांभळाला हिंदूंमधे संपत्तीचा देव कुबेर
——————————————————–
म्हणूनही ओळखले जाते. प्राचीन भारतात उगम पावलेला, तो नदीच्या पाण्यातून प्रकट झाला आणि त्याने एका राजाला संपत्ती निर्माण करण्याचे प्रसारण दिले ज्याचे राज्य त्या काळात अत्यंत आर्थिक अडचणीतून जात होते.
तंत्रशास्त्रात ,
————–
जांभळा प्रथा ही एक उपयुक्त आणि सांसारिक पद्धती आहे. तांत्रिक मशागतीची “जनरेशन स्टेज” आणि “कम्प्लीशन स्टेज” मध्ये विभागणी केली जाते; जनरेशन स्टेज हा पाया आहे तर पूर्णत्वाच्या टप्प्यात पवित्र सत्य आणि अतींद्रिय पद्धतींशी संबंधित पद्धतींचा समावेश आहे. जांभळा सराव ही एक मूलभूत पद्धत आहे.
पाच जांभळ पद्धतींचा आधार म्हणजे बोधचित्त .
———————————————————
अभ्यासकांनी करुणेचा परोपकारी हेतू निर्माण केला पाहिजे ( बोधचित्ता ), आणि उदारतेचा सराव केला पाहिजे. सराव सहा क्षेत्रांमधील गरिबी दूर करू शकतो आणि एखाद्याचे गुण, शहाणपण आणि आयुर्मान वाढवू शकतो.बौद्ध लोकांचा असा विश्वास आहे की संपत्ती एखाद्याच्या भूतकाळातील कृतींमुळे मिळते, परंतु ही पूजा स्वतःची आर्थिक परिस्थिती बदलण्यात देखील महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
रंग धैर्य आणि शौर्य दाखवतो .
———————————–
शांतता, महिला सेवेतील शौर्य पर्पल हार्ट हा सर्वोच्च सन्मान आहे. हा पुरस्कार, सन्मानित: बॅज ऑफ मिलिटरी मेरिट स्टोन, जॉर्ज वॉशिंग्टन प्रशंसनीय सदस्य सैनिकांना तयार केले होते.
थायलंडमध्ये
—————
जांभळा हा विधवांसाठी शोक करण्याचा रंग आहे. गडद जांभळे पारंपारिकपणे संपत्ती आणि रॉयल्टीशी संबंधित आहेत, तर फिकट जांभळे (लॅव्हेंडरसारखे) अधिक रोमँटिक महिला आहेत.
वेगवेगळ्या छटा .. आध्यात्मिक अर्थ
——————————————————-
उदाहरणार्थ, फिकट जांभळे हलक्या मनाच्या, रोमँटिक उर्जेशी संबंधित आहेत, तर गडद छटा दुःख आणि निराशा दर्शवू शकतात. युरोपच्या काही भागात जांभळा रंग मृत्यू आणि शोक यांच्याशी संबंधित आहे .
शरीरात वैश्विक ऊर्जा या रंगामार्फत येते. आत्मज्ञानाचा ,सुरक्षेचा हा रंग आभा तेजस्वी करतो. आपल्या वलयाला सुरक्षित ठेवतो.
उमेदीचा, राजस तत्त्वाचा उदात्त असा हा रंग सहस्त्रार चक्राचा रंग हिंदू धर्मातही महत्वाचा.
अंतिम चक्र जांभळे चक्र आहे, ज्याला सहस्रार म्हणतात,
———————————————————–
ज्याचा अर्थ “हजार-पाकळ्यांचा” आहे. हे चक्र तुमच्या डोक्याच्या मुकुटावर आढळते आणि जांभळा आणि पांढरा या रंगांशी संबंधित आहे. सहस्रार हे ज्ञानाचे केंद्र आहे आणि सर्व चक्रांमध्ये सर्वात आध्यात्मिक आहे.
याचा मनावर आणि मज्जातंतूंवर शांत प्रभाव पडू शकतो. हे ध्यानासाठी उपयुक्त आहे कारण हा रंग आपल्या अंतर्ज्ञानाशी संबंधित आहे, उत्थान करणारा आणि सर्जनशीलता ट्रिगर करू शकतो. जर तुम्ही कलाकार असाल, तर तुमच्या जवळ जांभळ्या वस्तू असतील तर तुम्हाला प्रेरणा मिळणे सोपे जाईल.
जांभळा रंग पृथ्वीवरील आणि आध्यात्मिक दोन्ही शक्तीशी संबंधित आहे. उपचारांमध्ये, जांभळा मानसिक विकारांसाठी आणि आत्म्याशी एक होण्यासाठी देखील वापरला जातो. भावनिकदृष्ट्या हलके जांभळे आवडणारे मृदू असतात आणि वसंत ऋतु , प्रणयशी संबंधित असतात.
आभामध्ये जांभळा उच्च आध्यात्मिक विकास दर्शवतो.
————————————————————
युनायटेड स्टेट्स आणि युरोपमध्ये सर्वेक्षण
————————————————–
केलेले लोक जांभळा रंग रॉयल्टी, दुर्मिळता, धार्मिकता, जादू आणि गूढतेशी संबंधित आहेत. गुलाबी सह एकत्रित केल्यावर, जांभळा देखील स्त्रीत्वाशी संबंधित आहे. जांभळ्याच्या प्रतिसंस्कृतीचा अवलंब अलीकडेच झाला होता, परंतु त्याचे परिणाम चिरस्थायी आहेत.
कोणत्याही प्रकारे वैज्ञानिक नसले तरी,
जांभळा आवडणे याचा अर्थ असा असू शकतो की
————————————————————
रंगाविषयी तुमच्या सकारात्मक भावना आहेत. मी जांभळा हा तुमचा आवडता रंग असेल, तर तुमच्याकडे कलात्मक, विचारशील आणि अंतर्ज्ञानी बाजू हे सूचित करू शकते.
जांभळा रंग छटा
——————–
ऍमेथिस्ट
लॅव्हेंडर
लिलाक
तुती
ऑर्किड
मनुका
डाळिंब
रॉयल जांभळा
व्हायलेट
वाइन
व्हायलेट हा एक “वास्तविक” रंग आहे जो इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक स्पेक्ट्रमवर अस्तित्वात आहे. त्
याची तरंगलांबी ३८०nm आणि ४५०nm दरम्यान आहे, ती निळ्या आणि अल्ट्राव्हायोलेटमध्ये बसलेली आहे. जेव्हा तुम्ही प्रिझम वापरून सूर्यप्रकाश विभाजित कराल तेव्हा तुम्हाला एका टोकाला वायलेट दिसू शकेल. भौतिक दृष्टिकोनातून वस्तुनिष्ठपणे व्हायलेटचे वर्णन करणे शक्य आहे.
दुसरीकडे असं म्हणतात की
जांभळा हा एक काल्पनिक रंग आहे
——————————————-
जो लाल आणि निळ्या रंगाचे मिश्रण आहे. हा परिणाम पूर्णपणे मानवी डोळे आणि मेंदू यांनी एकत्र काम केल्यामुळे होतो. जांभळा रंग खरोखर “अस्तित्वात” नाही कारण प्रकाशाची कोणतीही तरंगलांबी नाही ज्याला आपण जांभळा म्हणतो. RGB डिस्प्ले वापरणाऱ्या आधुनिक टीव्ही आणि कॉम्प्युटर मॉनिटर्सचा एक मनोरंजक साइड इफेक्ट असा आहे की ते खरे वायलेट तयार करू शकत नाहीत, फक्त जांभळा.
जांभळा निसर्गात उपलब्ध नसल्याने
——————————————-
तो विदेशी किंवा कृत्रिम दिसू शकतो. या कारणास्तव, तो एक ध्रुवीकरण रंग आहे. लोकांना एकतर जांभळा खूप आवडतो किंवा त्याचा तिरस्कार असतो.
दृश्य, जांभळा हा भेदभाव करण्यासाठी सर्वात मोठा रंग आहे. सर्वात मजबूत इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक तरंगलांबी देखील आहे, क्ष-किरण आणि गॅमा किरण वीज फक्त काही तरंगलांबी आहेत. या कारणास्तव,
लिलाक चेझर इल्युजन दृश्यभ्रमात याचा वापर केला.
————————————————————
जांभळ्या रंगाचे ६ पदार्थ, हे नियमित खाल्लेच नाही तर तब्येत शंभर टक्के बिघडणार…
भरली वांगी, जांभळी द्राक्षं, बीट ,जांभळा कोबी, कांदा,केळफुलाची भाजी
लिखित वाक्य, “जांभळं गद्य” म्हणजे अत्यंत काल्पनिक किंवा अतिशयोक्ती किंवा पोलीस खोट्या पुराव्याचे लेखन असं वर्णन करण्यासाठी वापरतात.
व्यक्ती रंग आकलन समज
——————————–
रंगाच्या अर्थावर चर्चा करताना, ते विविध जैविक घटकांची भूमिका ओळखणे देखील आहे. मेंदूला जांभळा रंग कसा समजतो हे समजते की अनेक घटक परिणाम करतात, जसे की दृष्टी, प्रकाश आणि रंगभूमीचे प्रतिनिधित्व करतो एखाद्या व्यक्तीचे स्पष्ट.
एखाद्या व्यक्तीला रंग कसा समजतो याला हातभार लावणारे अतिरिक्त घटक म्हणजे त्याची छटा, त्याची संपृक्तता किंवा शुद्धता आणि तो किती चमकदार किंवा निस्तेज आहे. हे सर्व रंगाशी संबंधित, तरंगलांबी उर्जेमध्ये खेळतात, सैनिकांना आणि नंतर त्यांना कसे समजते ते देखील बदलतात.
जांभळ्या रंगाची प्रत्येकाची समज व्याख्या असू शकते.
————————————————————
काही ठोकताळे
——————
जांभळा रंग आवडणारे लोक शोधक वृत्तीचे, नवीन गोष्टी शिकण्यासाठी उत्साही. मानवतावादी, नि:स्वार्थी, शांतताप्रिय, समाधानी, प्रयत्नवादी, आध्यत्मिक, दूरदर्शी असतात.
लहान मुले, किशोर वयाची मुले लाल रंगानंतर जांभळ्या रंगाकडेच आकर्षिली जातात. व्हायलेट हा रंग गुलाबी रंगाप्रमाणे महिलांना जास्त आवडतो. जांभळ्या रंगाच्या अतिवापरामुळे चिडचिडेपणा, अधीरपणा आणि अहंकार, गर्व आणि हा रंग वापरलाच नाही (अभाव असेल) तर अपरिपक्वता, शक्तिहीनता, नकारात्मकता आणि औदासीन्य उत्पन्न होते.
जांभळा रंगाचा वापर मज्जातंतू विकार, निद्रानाश, औदासीन्य, मायग्रेन, तणाव, डोकेदुखी, फीट येणे अशा आजारात औषधाबरोबर करावा.
भरकटल्यासारखे वाटणे, आयुष्यातले ध्येयच हरवले आहे किंवा ध्येयाप्रती हवे तेवढे कष्ट देता न येणे अशा मनस्थितीत जांभळा रंग प्रेरणा देतो, प्रोत्साहित नक्कीच करतो.
जांभळा रंग भीतीवर मात करण्यास तसेच मनाची स्थिरता सुधारण्यास गर्दीत उठून दिसण्यास मदत करतो.
जांभळा रंग पृथ्वीवरील आणि आध्यात्मिक दोन्ही शक्तीशी संबंधित आहे. उपचारांमध्ये, जांभळा मानसिक विकारांसाठी आणि आत्म्याशी एक होण्यासाठी देखील वापरला जातो. भावनिकदृष्ट्या हलके जांभळे आवडणारे मृदू असतात आणि वसंत ऋतु , प्रणयशी संबंधित असतात.

